18. Madde Uygulaması Nedir? Arsanızdan Pay Alınır mı, Hak Kaybı Olur mu?

3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesiyle arsaların nasıl yeniden düzenlendiğini, DOP kesintisinin ne anlama geldiğini ve hak kaybı yaşanıp yaşanmadığını öğrenin. Arsanızdan pay alındıysa bu rehber size yol gösterecek.

ŞEHIR PLANLAMA

Dara Elçi

11/14/2025

18. Madde Uygulaması Nedir?

Arsanızda “18. madde uygulaması” yapıldığını öğrendiğinizde, “Bu ne demek oluyor, arsama ne olacak?” diye düşünebilirsiniz.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 18. maddesi, belediyelere imar planı kapsamındaki alanlarda arsa düzenleme yapma yetkisi verir. Bu düzenlemeyle, yollar, parklar ve sosyal donatı alanları için gereken yerler ayrılır; geriye kalan alanlar yeniden parselasyonla planlanır.

DOP (Düzenleme Ortaklık Payı) Ne Demektir?

  1. madde uygulaması sırasında kamusal alanlar için her parselden belirli bir pay alınır.
    Bu paya Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) denir ve %35’i geçemez.
    Örneğin 800 m²’lik arsanız varsa, en fazla 280 m²’si bu düzenleme için kullanılabilir.
    Bu pay, kamunun ortak kullanımı içindir; size doğrudan bir “kaybınız var” gibi görünse de, aslında arsanızın imar hakkı korunur.

Hak Kaybı Yaşanır mı?

Süreç adil yürütülürse hak kaybı oluşmaz.

  • Tüm maliklerden eşit oranda DOP alınır.

  • Yeni parseller imar planına uygun hale gelir.

  • Arsanızın değeri altyapı ve yol avantajlarıyla genellikle artar.
    Ancak uygulamada eşitlik veya oran hatası varsa, itiraz etme hakkınız vardır.

%35 Sınırı Neden Önemli?

Kanuna göre belediyeler DOP kesintisini %35’in üzerine çıkaramaz.
Eğer kesinti bu sınırı aşıyorsa, arsanızın fazladan kısmı kamulaştırma yoluyla alınmalıdır.
Bu nedenle uygulama planlarını mutlaka kontrol edin.

Süreç Nasıl İşler?

  1. Belediye veya il özel idaresi tarafından düzenleme yapılır.

  2. Parseller yeniden oluşturulur, ölçüler değişebilir.

  3. Tapularda “yeni imar parseli” olarak tescil yapılır.

  4. Askı sürecinde vatandaşlar itiraz edebilir.

  5. Onay sonrası yeni tapular kesinleşir.

Vatandaş Ne Yapmalı?

Eğer arsanız 18. madde kapsamına girdiyse:

  • Belediyenin ilan panosunu veya web sitesini kontrol edin.

  • Yeni parsel numaranızı Tapu Kadastro Müdürlüğü’nden öğrenin.

  • DOP oranınızı mutlaka sorun (%35’i geçmemeli).

  • Şüphe duyuyorsanız bir şehir plancısı veya imar uzmanı ile görüşün.

Sonuç

  1. madde uygulaması, arsaların imar planına uygun hale getirilmesi için yapılan bir düzenlemedir.
    Amaç, altyapısı güçlü, planlı yerleşim alanları oluşturmaktır.
    Doğru bilgiyle süreci takip etmek, hem mülkiyet hakkınızı korumanıza hem de değer artışını doğru yönetmenize yardımcı olur.